Ik ben terug gesommeerd naar het politiebureau, zonder precies te weten waarom. De jonge agent met de korte broek die me nog geen halfuur geleden had vrijgelaten om toezichtsloos door Marawi te struinen, staat me met een serieuze, emotieloze blik op te wachten. Hij steekt gelijk van wal: de politiechef heeft nog een keer gebeld, en volgens hem is het betreden van Ground Zero ‘too dangerous for foreigner’. Hij verontschuldigt zich voor deze tegenslag en zegt dat ik verder vrij rond mag lopen in Marawi, althans tot het donker. Ik verberg mijn verontwaardiging, bedank me vriendelijk voor de hulp en pak mijn rugzak om naar de campus van Mindanao State University te lopen, waar zich een goedkoop hostel bevindt.
Mijn plan om de volle acht kilometer te lopen valt al snel in het water; na twintig minuten stopt een flitsende Land Rover, het raampje gaat naar beneden en twee bebaarde moslims vragen of ik hulp nodig heb. Volgens hen is lopen naar de campus ‘onmogelijk’ en moet ik door heen gebracht worden. Eenmaal ingestapt blijken deze mensen net zo vriendelijk als iedere andere Filipijn. Een van hen is net als ik in Taiwan geweest; hij is groot fan van de (met varkensvlees bezaaide) night markets die je in het hele eiland vindt. Even later zinkt de moed me in de schoenen als het hostel volgeboekt blijkt te zijn. De enige andere optie is het Ayala Resort voor tweeduizend peso’s per nacht. Tijd om aan een smeekbede te beginnen om in de gang op de vloer te mogen slapen, want ik geef geen zier om luxe maar wel om veiligheid en geld. Plotseling blijkt dat er gewoon nog bedden beschikbaar zijn, maar dan moet ik wel op de slaapzaal en er is geen air conditioning. Wat een luxe ten opzichte van de afgelopen tien nachten die ik op een broeierig strand onder de sterrenhemel heb doorgebracht…
Even later loop ik de slaapzaal uit om de stad te gaan verkennen. Binnen een paar minuten komt een groepje in hijab-gehulde meisjes met een paar (overduidelijk homoseksuele) jongens met een grote grijns op me afgerend om te vragen waar ik vandaan kom, of ik een youtuber ben en of ik ze wil fotograferen. Maar natuurlijk wil ik dat. Hey foreigner! hoor ik van alle kanten, soldaten zwaaien vrolijk naar me en ik kan geen tien meter lopen zonder met iemand in gesprek te raken. De gemoedelijke sfeer slaat echter snel om als twee gewapende soldaten hun auto stoppen en om mijn paspoort vragen. Ik bereid me voor op een kruisverhoor over mijn intenties, maar in plaats daarvan krijg ik alleen het verzoek om samen op de foto te gaan. We voegen elkaar toe op Facebook, en voordat ik verder loop drukt hij me onder het hart dat – mocht ik in de regio in moeilijkheden terechtkomen – ik altijd kan rekenen op hem en zijn peloton.
Aan de grote weg richting het stadscentrum ga ik in een afgeladen eettent zitten om te lunchen. Overal om me heen zitten groepjes rimpelige moslima’s op elegante wijze de ene sigaret na de andere te roken en in de lokale taal Meranao te roddelen. Hun ogen en hun gezichten lijken een behoorlijke waslijst aan wreedheid te hebben meegemaakt; desondanks lijkt de stemming op dit moment goed. Overal rennen jonge kinderen dwars door iedereen heen, vierjarige meisjes met hoofddoek spelen samen met hun mannelijke leeftijdsgenootjes. Aan de tafel zit een vrouw zonder hoofddoek vrolijk te praten met een vrouw waarvan alleen de ogen zichtbaar zijn. Ondertussen heb ik verse vis met een bom aan pepers in de saus in mijn mond; samen met het glas mangomelk dat ik erbij heb besteld een ware smaaksensatie. Bij het afrekenen maak ik natuurlijk nog een gezellig praatje. De eigenares verzekert me dat ik hier in Marawi gewoon veilig ben. Ik geloof haar zonder problemen.
Onderweg naar het stadscentrum wip ik even langs bij de kleermaker om mijn overhemd te laten repareren. Omkleden kan binnen, buiten het zicht van omstanders. Mijn Islamitische gebedsketting die ik draag om me aan mijn reis naar Iran te herinneren verberg ik zorgvuldig om het tweede overhemd dat ik speciaal om die reden heb meegenomen. Mijn kleren zijn al snel gemaakt en ik kan verder lopen. Ik blijf maar denken aan Ground Zero; ik heb naast nieuwsgierigheid ook het vermoeden dat de politiechef een excuus heeft verzonnen om geen tijd te hoeven steken in een rondleiding. En plotseling zie ik in de verte een volledig verlaten brug met aan de andere kant een politieblokkade. Het is Ground Zero; de kapotgeschoten huizen en moskeeën beginnen erachter. Gelijk voel ik een beklemmende sfeer om me heen, al is dat waarschijnlijk slechts een reflex. Aan het begin van de brug staat een groep jongens met houten speelgoedgeweren rond te hangen. Ik vraag ze of het mogelijk is met een gids samen naar binnen te gaan, maar ze zijn veel te blij me te zien om een antwoord te kunnen geven. Als ik hetzelfde aan een nabije beveiliger vraag, krijg ik een wel heel verrassend antwoord: Ground Zero is very safe, you can walk around freely and take many picture!
Daar ga ik dan: het ‘bevel’ van het politibureau negerend loop ik langzaam de brug over, langs de lege politieauto die de doorgang voor voertuigen voorkomt. Tussen de met kogelgaten bezaaide ruïnes is het gras inmiddels metershoog de lucht in geschoten. Terwijl de wind zachtjes erdoorheen waait lopen de rillingen over mijn lijf; het is alsof al dit groen uit de dode lichamen van de oude bewoners is gegroeid. In wat vroeger vermoedelijk een winkel was staat een plastic tafel met stoelen eromheen. Een vrouw zit daar rustig voor zich uit te staren totdat ze mij langs ziet lopen en vrolijk zwaait om me te groeten. Op de muren zijn met graffiti teksten als I HATE ISIS en Property of: (naam en telefoonnummer), inclusief smeekbedes om de muren niet af te breken. Een volledig verkoolde moskee doemt op, met de maan nog intact.
Des te verder ik door het uitgestrekte gebied vol destructie loop, des te vaker ik vrolijke locals op motortocht tegenkom. Ook hier, waar een paar jaar geleden nog het bloed van honderden mensen werd vergoten, is iedereen in vrolijke stemming en natuurlijk onwijs nieuwsgierig naar mijn land van herkomst. Aan de rand van het aangrenzende Lanaomeer trekt een intacte moskee mijn interesse. Wildplassen durf ik hier niet uit respect voor de recente geschiedenis, maar gelukkig tref ik hier wat vriendelijke locals die me naar de wc laten gaan en mijn waterfles hervullen. There is a lake here, did you know that? You can go swimming! Ik kan wel wat verkoeling gebruiken en loop om wat ruïnes heen naar het water. Uit het zicht van iedereen waag ik het erop en trek al mijn kleren uit. Daar ben ik dan: aan het skinnydippen in Marawi’s Ground Zero. Ongelofelijk…
Roadtrip in Bangsamoro #3: Sun is shining
I have been summoned back to the police station, without knowing exactly why. The young officer with shorts who had released me to wander unsupervised through Marawi less than half an hour ago is waiting for me with a serious, emotionless look. He immediately gets to the point: the police chief called again, and according to him, entering Ground Zero is ’too dangerous for foreigners.’ He apologizes for this setback and says that I am free to roam Marawi further, at least until dark. I hide my indignation, thank him kindly for the assistance, and grab my backpack to walk to the campus of Mindanao State University, where a cheap hostel is located.
My plan to walk the full eight kilometers quickly falls apart; after twenty minutes, a flashy Land Rover stops, the window rolls down, and two bearded Muslims ask if I need help. According to them, walking to the campus is ‘impossible’ and I need to be driven there. Once I’m inside, these people turn out to be just as friendly as any other Filipinos. One of them has also been to Taiwan like me; he’s a big fan of the (pork-filled) night markets found all over the island. Shortly after, my spirits sink as the hostel turns out to be fully booked. The only other option is the Ayala Resort for two thousand pesos per night. It’s time to start begging to be allowed to sleep on the floor in the hallway because I don’t care about luxury but do care about safety and money. Suddenly, it turns out there are still beds available, but I’ll have to stay in the dormitory and there’s no air conditioning. What a luxury compared to the past ten nights I spent on a sweltering beach under the starry sky…
Later, I walk out of the dormitory to explore the city. Within minutes, a group of girls in hijabs with a few (obviously homosexual) boys come running towards me with big grins, asking where I’m from, if I’m a YouTuber, and if I could take their pictures. Of course, I oblige. Hey foreigner!, I hear from all sides, soldiers waving cheerfully at me, and I can’t walk ten meters without striking up a conversation with someone. However, the friendly atmosphere quickly turns when two armed soldiers stop their car and ask for my passport. I prepare for an interrogation about my intentions, but instead, I’m just asked to take a photo with them. We add each other on Facebook, and before I continue walking, he assures me that – if I ever get into trouble in the region – I can always count on him and his platoon.
On the main road towards the city center, I sit down in a crowded eatery for lunch. All around me, groups of wrinkled Muslim women elegantly puff away cigarette after cigarette, gossiping in the local Meranao language. Their eyes and faces seem to have witnessed a fair share of cruelty; nevertheless, the mood seems good at the moment. Young children run around everywhere, four-year-old girls with headscarves playing with their male counterparts. At a table, a woman without a headscarf chats happily with a woman whose eyes are the only visible part of her face. Meanwhile, I have fresh fish with a bomb of peppers in the sauce in my mouth; together with the glass of mango milk I ordered, it’s a true taste sensation. When paying, I naturally engage in friendly conversation. The owner assures me that I am safe here in Marawi. I believe her without any problems.
On the way to the city center, I stop by the tailor to have my shirt repaired. I can change inside, out of sight of bystanders. I carefully hide my Islamic prayer beads, worn to remind me of my trip to Iran, under the second shirt I brought specifically for that reason. My clothes are quickly fixed, and I can continue walking. I keep thinking about Ground Zero; besides curiosity, I also suspect that the police chief made up an excuse to avoid giving a tour. And suddenly, I see in the distance a completely deserted bridge with a police blockade on the other side. It’s Ground Zero; the bombed-out houses and mosques lie beyond. Immediately, I feel a stifling atmosphere around me, although that’s probably just a reflex. At the beginning of the bridge, a group of boys with wooden toy guns is hanging around. I ask them if it’s possible to go inside with a guide, but they are too happy to see me to give an answer. When I ask the nearby guard the same question, I get a very surprising answer: Ground Zero is very safe, you can walk around freely and take many picture!
There I go: ignoring the ‘order’ from the police station, I slowly walk over the bridge, past the empty police car blocking vehicle passage. Among the bullet-riddled ruins, the grass has grown meters high. As the wind gently blows through it, shivers run down my spine; it’s as if all this greenery has grown from the dead bodies of the old residents. In what was presumably a shop, there is a plastic table with chairs around it. A woman sits there quietly staring ahead until she sees me passing by and waves cheerfully to greet me. Graffiti on the walls reads messages like I HATE ISIS and Property of: (name and phone number), including pleas not to demolish the walls. A completely charred mosque emerges, with the moon still intact.
The further I walk through the vast area of destruction, the more often I encounter cheerful locals on motorcycle rides. Even here, where blood from hundreds of people was spilled just a few years ago, everyone is in a cheerful mood and naturally very curious about my home country. At the edge of the adjacent Lake Lanao, an intact mosque catches my interest. Out of respect for recent history, I dare not urinate here, but fortunately, I meet some friendly locals who let me use the restroom and refill my water bottle. There is a lake here, did you know that? You can go swimming! I could use some cooling off and walk around some ruins to the water. Out of sight of everyone, I dare to do it and take off all my clothes. There I am: skinny dipping in Marawi’s Ground Zero. Unbelievable…
impressed!
Prachtig beeldend verhaal weer Lennart. Ik reis met je mee😃